Bộ sách không chỉ là một tái hiện sinh động các bài Đồng dao kèm trò chơi được minh họa, cuốn sách còn được coi như một tài liệu HƯỚNG ĐẠO SINH giúp trẻ cùng cô phụ trách trong các hoạt động ngoại khóa ngoài trời. Cuốn sách kèm các nội dung hướng dẫn một cách chi tiết các hoạt động cho một Trò chơi đồng dao. Bên cạnh những bài Trò chơi dân gian có kèm Đồng dao khi vừa chơi vừa hát thì cũng có những trò chơi Dân gian không kèm Đồng dao. Giúp trẻ được sống với những ký ức, những trò chơi xa xưa còn truyền đến ngày hôm nay...Đó chính là giá trị Văn hóa Dân gian được truyền tải, thấm sâu, và sống lại trong thế hệ trẻ ngày nay: Không chỉ ở nông thôn mà cả các thành thị lớn. Chỉ cần có không gian, người hướng đạo sinh và các trẻ nhiệt tình...là cuộc chơi có thể bắt đầu. Và điều quan trọng là làm sống lại những giá trị Văn hóa Dân gian cổ xưa nhất của người Việt trong suốt chặng đường phát triển của dân tộc.
Trong xã hội xưa, đồng dao là bài học vỡ lòng về âm nhạc, và là những bài học đầu tiên của trẻ em. Từ tuổi sơ sinh tới lúc lên ba, con nít được học một cách thụ động qua hát ru của người lớn.
Khi biết nói biết đi, trẻ em bắt đầu tự mình ca hát, nhảy múa, chơi, học và sáng tạo… thông qua đồng dao, đó là phương pháp giáo dục “không thày, không sách” tương đối rõ ràng và đầy đủ.
Đầu tiên là tình mẹ con tràn trề thấm thía qua những bài hát ru “cục ta cục tác, con diều hâu hung ác, gà con ở đâu, về mau mẹ ủ, mẹ con đông đủ, chẳng sợ diều hâu”. Rồi đến tình cảm với những vật gần gũi: con gà, con chó, cái chổi, con dao... Lời hát truyền cho các em sự cảm thông nồng ấm, cho các em tiếp xúc với thiên nhiên rộng lớn bên ngoài. Rồi các em có những sáng tạo dễ thương cho thế giới con nít của mình: “Cào cào giã gạo tao xem, tao may áo đỏ, áo đen cho mày”.
Từ tình yêu với con sâu, cái kiến, khi các em lớn lên vài tuổi, tiếp xúc, tham gia công việc đồng áng với người lớn, các em yêu cả những con chim, con cò, con trâu, con nghé... quanh mình. Các bài đồng dao Gọi mẹ, Gọi nghé của trẻ mục đồng; đồng dao về chim, về lá, về hoa quả... đều toát lên một tình cảm yêu thiên nhiên, yêu công việc và yêu cuộc sống một cách hồn nhiên và đậm đà.
Đồng dao dạy cho trẻ biết công dụng đồ vật: “Con trâu cày xiên, cái liềm gặt lúa”, và các con vật xung quanh mình một cách dễ nhớ: “Chàng chàng lót ổ bụi tre, chèo bẻo lót ổ mái đình”, hay “No lòng phỉ dạ là con cá cơm, không ướp mà thơm là con cá ngát, liệng bay thấm thoát là con cá chim”…
Các em học văn hóa qua đồng dao và trò chơi không dạy chữ, em học đếm từ “chuyền một” đến “chuyền chuyền mười”, từ “năm lên sáu” hay “bốn lên bảy” trong trò chơi chuyền chuyền... Mà còn giáo dục thể lực ở trẻ, với động tác “nâng lấy một, chộp lấy đôi, sang tay qua, ra tay chống” vừa có tác dụng luyện gân, các cơ ở cổ tay, cánh tay, khuỷu tay và sự khéo léo nhanh nhẹn cho trẻ nữa! Đồng dao và trò chơi là chất keo nối kết những tình bạn trong sáng, ngây thơ giữa trẻ nít với nhau mà ta khó tìm thấy trong những trò chơi hiện đại ngày nay.
Với cuộc sống hiện tại, chúng ta hiếm khi bắt gặp hình ảnh các em tụm năm tụm bảy chơi trò rồng rắn lên mây, bịt mắt bắt dê vào những đêm trăng sáng hay đánh chuyền vào mỗi trưa hè…
Vì vậy, chúng tôi giới thiệu tập sách “Đồng dao và Trò chơi dân gian cho trẻ” với mong muốn góp phần gìn giữ và phổ biến nếp sinh hoạt truyền thống mà bổ ích cho trẻ nhỏ. Công trình này là chung của tất cả mọi người, là sự kế thừa, với những đặc điểm như sau:
1. Quyển sách này tập hợp tương đối đầy đủ những trò chơi dân gian có hát đồng dao.
2. Các dị bản của bài đồng dao.
3. Tên gọi khác nhau của trò chơi theo các vùng miền trong cả nước được thống kê lại.
4. Có hình ảnh minh họa để độc giả dễ hình dung các hành động của trò chơi.
Xem thử:
Trân trọng giới thiệu cùng cha mẹ, cô và các bé
***
SÁCH PHÁT HÀNH TẠI HỒ CHÍ MINH
NHÀ SÁCH GIA ĐỊNH - 945/39 , KHU PHỐ 10, LÊ ĐỨC THỌ, P.16, Q. GÒ VẤP
TEL: 08-38948660 - 73036803
BẢN ĐỒ ĐẾN NHÀ SÁCH